တၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်ဒီးတၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်,
ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်
တၢ်ဟံးန့ၢ်ကမျၢၢ်အတၢ်ဘၣ်သးတခါန့ၣ်တၢ်မၤအီၤသ့၀ဲဒၣ်ဖဲ
တၢ်ဘှီဘၣ်က့ၤထံကီၢ်တၢ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အလံၥ်ပတြီာ် (Constitution Alteration Bill) န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤခီဖျိအီးစထြ့လယါအဘျီၣ်ဒိၣ်၀ံၤ၀ဲအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.တၢ်ဘှီဘၣ်က့ၤထံကီၢ်တၢ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အလံာ်ပတြီာ်တခါမ့ၢ်တၢ်ဆှၢနုာ်တခါလၢတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်ဒီးကဘၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်အိၤခီဖျိ ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စးဒီးဘျီၣ်ဒိၣ်လၢထး အဟံၣ်ခံဖျၢၣ်လၢၥ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဘှီဘၣ်က့ၤတၢ်အလံၥ်ပတြီာ်အံၤတၢ်မ့ၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်အီၤလံန့ၣ်, တၢ်ဟံးန့ၢ်ကမျၢၢ်အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်တၢ်ကဘၣ်မၤအီၤဖဲခံလါဒီးဃုလါအဘၢၣ်စၢၤဖဲမုၢ်နံၤအ၀ဲန့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံလီၤ.
ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ် ၁၄ သီ ၂၀၂၃ န့ၣ်, အီးစထြ့လယါကမၤ၀ဲတၢ်ဟံးန့ၢ်ကမျၢၢ်အတၢ်ဘၣ်သးအခီၣ်ထံးကတၢၢ်တဘျီစးထီၣ်လၢ ၁၉၉၉နံၣ်လံၤလံၤတစုန့ၣ်လီၤ.
ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲလဲၣ်
Australian Electoral Commission (အီးစထြ့လယါတၢ်ဃုထၢတၢ်ဖးကီၤမံရှၢၣ်) (AEC) ဟ့ၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်လၢနကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲတၢ်ဟံးန့ၢ်ကမျၢၢ်အတၢ်ဘၣ်သးအနံၤအဂီၢ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်လၢပှၤတ၀ၢသ့ၣ်ညါညီနုၢ်အလီၢ်, ဒ်အမ့ၢ် ကၠိ, လီၢ်က၀ီၤပှၤတ၀ၢအလီၢ်ခၢၣ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်တၢ်ကပၥ်ဖျါအစရီဖဲ AEC အပှၥ်ယဲၤ အပူၤဖဲမ့ၢ်ဘူးထီၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအနံၤန့ၣ်လီၤ.