Cách bỏ phiếu trong kỳ bầu cử Tây Úc

Quý vị sẽ được phát hai lá phiếu:

• Phiếu bầu nhỏ cho Hạ Viện (Lower House)
• Phiếu bầu lớn hơn cho Thượng Viện (Upper House)

Hạ Viện

Quý vị sẽ bỏ phiếu cho Dân biểu đại diện cho khu vực bầu cử nơi quý vị sinh sống. Một trong 59 khu vực bầu cử tại Tây Úc.

Kỳ bầu cử được quyết định bằng phương pháp bỏ phiếu ưu tiên đầy đủ. Cử tri xếp hạng tất cả các ứng cử viên từ mức ưa thích nhất (first choice) đến mức thấp nhất. Để được đắc cử, ứng cử viên phải được đa số cử tri ưa thích sau khi tất cả các ứng cử viên khác bị loại.

Hệ thống bỏ phiếu ưu tiên có nghĩa là nếu bỏ phiếu cho một ứng cử viên ít được ưa chuộng hơn hay một đảng nhỏ hơn làm ưu tiên và họ thất cử, phiếu bầu của quý vị vẫn được tính.

Để bỏ phiếu đúng trên lá phiếu nhỏ Hạ Viện, quý vị cần ghi số vào từng ô theo thứ tự:

1. Viết số 1 vào ô bên cạnh ứng cử viên được chọn đầu tiên.
2. Viết số 2 vào ô bên cạnh ứng cử viên là lựa chọn thứ nhì.
3. Tiếp tục viết số 3, 4, 5, v.v. cho đến khi mỗi ô đều có một số.

Thượng Viện

Kỳ bầu cử được quyết định bằng phương pháp bỏ phiếu ưu tiên tùy chọn. Quý vị sẽ bỏ phiếu cho 37 thành viên toàn Tây Úc.

Để được bầu, ứng cử viên phải được tỷ lệ phiếu bầu ấn định, gọi là đjnh mức (quota).

Nếu ứng cử viên đạt được định mức hay nhiều hơn, họ sẽ đắc cử. Nếu không đạt được định mức này đối với số phiếu ưu tiên, họ có thể nhận được định mức từ số phiếu ưu tiên được phân chia từ các ứng cử viên có ít phiếu ưu tiên bị loại.

Quý vị có thể bỏ phiếu ở trên hoặc ở dưới đường kẻ, nhưng không thể bỏ phiếu cả hai nơi.

Nếu chọn bỏ phiếu phía trên đường kẻ:

• Ghi số 1 vào ô bên cạnh nhóm quý vị chọn.
• Nếu cần, ghi số các ô khác phía trên đường kẻ.
• Để trống phần còn lại của lá phiếu.
• Không viết bất kỳ số nào bên dưới đường kẻ.

Nếu chọn bỏ phiếu bên dưới đường kẻ:

• Viết số 1 vào ô bên cạnh ứng cử viên chọn đầu tiên.
• Viết số 2 vào ô bên cạnh ứng cử viên là lựa chọn thứ hai.
• Tiếp tục viết số 3, 4, 5, v.v. cho đến khi được ít nhất 20 ô.
• Quý vị có thể tiếp tục ghi số ứng cử viên, nhưng để tính phiếu bầu, quý vị chỉ cần ghi số 20 ô.
• Không ghi bất cứ số nào phía trên đường kẻ.
• Bằng cách bầu bên dưới đường kẻ, quý vị trực tiếp quyết định ưa chuộng của mình.

Phiếu bầu không hợp lệ

Một lá phiếu chưa điền chính xác được gọi là bỏ phiếu không hợp lệ. Phiếu bầu không hợp lệ sẽ không được tính vào kết quả bầu cử. Một lá phiếu có thể được coi là không hợp lệ khi:

• Đánh dấu, dấu chữ thập hay bất cứ ký hiệu nào khác vào các ô
• Không đánh số đầy đủ vào các ô
• Bỏ hay lập lại cùng một số
• Bỏ trống phiếu bầu.

Bị lỗi

Không sao nếu quý vị bị lỗi trên lá phiếu. Quý vị có thể gạch bỏ và điền số chính xác vào bên cạnh.

Nếu lo ngại the WA Electoral Commission không hiểu những lỗi sửa chữa quý vị có thể trả lại lá phiếu cho nhân viên bầu cử và xin lá phiếu mới.

Nếu làm hư hay rách lá phiếu, quý vị có thể trả cho nhân viên bầu cử và xin một lá phiếu mới.

Quý vị cũng có thể yêu cầu  được giúp đỡ để điền lá phiếu của mình.

Phiếu bầu là sự lựa chọn riêng của quý vị

Điều quan trọng cần biết là chỉ có quý vị mới có thể quyết định bầu cho ai. Người khác có thể gợi ý bầu nhưng không thể ép quý vị theo cách họ muốn. Mặc dù tên của quý vị sẽ được kiểm tra trong danh sách trước khi bỏ phiếu, phiếu bầu của quý vị sẽ ẩn danh và bí mật sau khi bỏ phiếu.

Nếu muốn nói cho người khác biết mình bầu cho ai là lựa chọn của quý vị. Không ai có thể buộc quý vị phải nói, kể cả các nhân viên chính phủ. Nếu cảm thấy không an toàn hay bị áp lực, việc nói dối về người quý vị bầu không phạm pháp và sẽ không ai có thể tìm ra  bởi vì lá phiếu của quý vị là bí mật.