Cách bỏ phiếu trong kỳ bầu cử tiểu bang Nam Úc

Quý vị sẽ được phát hai lá phiếu:

• Phiếu bầu nhỏ cho Hạ Viện (Lower House)
• Phiếu bầu lớn dành cho Thượng Viện (Upper House)

Hạ Viện

Quý vị sẽ đi bầu cho Thành Viên đại diện khu vực bầu cử nơi sinh sống, một trong 47 khu vực ở Nam Úc.

Kỳ bầu cử được quyết định bằng phương pháp bỏ phiếu ưu tiên đầy đủ. Cử tri xếp hạng tất cả các ứng cử viên từ mức độ ưa thích nhất (lựa chọn đầu tiên) đến mức độ thấp nhất. Để được bầu, một ứng cử viên phải được đa số cử tri ưa thích sau khi tất cả các ứng cử viên khác bị loại.

Hệ thống bỏ phiếu ưu tiên có nghĩa là nếu bỏ phiếu cho một ứng cử viên ít được ưa chuộng hơn hay một đảng nhỏ hơn làm ưu tiên của quý vị và họ không thắng cử, phiếu bầu của quý vị sẽ vẫn được tính.

Để bỏ phiếu chính xác trên lá phiếu nhỏ của Hạ Viện, quý vị cần ghi số vào từng ô theo thứ tự chọn:

1. Viết số 1 vào ô bên cạnh ứng viên được chọn đầu tiên.
2. Viết số 2 vào ô bên cạnh ứng viên là lựa chọn thứ hai.
3. Tiếp tục viết các số 3, 4, 5, v.v. đến khi mỗi ô đều có một số.

Thượng Viện

Kỳ bầu cử được quyết định bằng phương pháp gọi là đại diện theo tỷ lệ. Quý vị sẽ bỏ phiếu cho 22 thành viên toàn tiểu bang Nam Úc.

Để được đắc cử, một ứng cử viên cần được tỷ lệ phiếu bầu nhất định, được gọi là định mức (quota).

Nếu một ứng cử viên đạt được định mức hay nhiều hơn, họ sẽ đắc cử. Nếu không đạt được định mức này chỉ đối với số phiếu ưu tiên, họ có thể nhận được mức định từ số phiếu ưu tiên phân chia từ các ứng cử viên có ít phiếu ưu tiên bị loại hơn. Tiến trình này tiếp tục cho đến khi tất cả các vị trí trống được lấp đầy.

Quý vị có thể bỏ phiếu trên đường kẻ hay dưới đường kẻ, nhưng không được cả hai.

• Nếu chọn bỏ phiếu phía trên đường kẻ:
  • Viết số 1 vào ô bên cạnh nhóm hay đảng quý vị thích.
  • Nếu cần, quý vị có thể viết số 2 vào ô lựa chọn thứ nhì, v.v. cho các đảng hay nhóm ứng cử viên quý vị thích. Quý vị không cần ghi số tất cả.
  • Quý vị cũng có thể chọn số 1 và để trống phần còn lại của phiếu bầu.
  • Không viết bất cứ số nào vào phía dưới đường kẻ.
  • Nếu chọn bầu theo cách này, phiếu bầu của quý vị sẽ thuộc về các ứng cử viên trong nhóm.
• Nếu chọn bầu dưới đường kẻ:
  • Viết số 1 vào ô bên cạnh ứng cử viên quý vị chọn đầu tiên.
  • Viết số 2 vào ô bên cạnh ứng cử viên lựa chọn thứ hai.
  • Tiếp tục viết các số 3, 4, 5, 6, v.v. cho đến khi ghi được ít nhất 12 ô.
  • Quý vị có thể ghi nhiều hơn 12 ứng cử viên nhưng chỉ 12 số được tính.
  • Không viết bất cứ số nào vào phía trên đường kẻ.
  • Nếu chọn bầu theo cách này, quý vị sẽ trực tiếp quyết định thứ tự các ứng cử viên.

Phiếu bầu không hợp lệ

Một lá phiếu chưa điền chính xác được gọi là bỏ phiếu không hợp lệ.

Phiếu bầu không hợp lệ sẽ không được tính vào kết quả bầu cử. Một lá phiếu có thể được coi là không hợp lệ khi:

• Đánh dấu, dấu chữ thập hay bất cứ ký hiệu nào khác vào các ô
• Không đánh số đầy đủ vào các ô
• Bỏ hay lập lại cùng một số
• Bỏ trống phiếu bầu.

Bị lỗi

Không sao nếu quý vị bị lỗi trên lá phiếu. Quý vị có thể gạch bỏ và điền số chính xác vào bên cạnh.

Nếu lo ngại the South Australian Electoral Commission không hiểu những lỗi sửa chữa, quý vị có thể trả lá phiếu cho nhân viên bầu cử và xin lá phiếu mới.

Nếu làm hư hay rách lá phiếu, quý vị có thể trả cho nhân viên bầu cử và xin một lá phiếu mới.

Quý vị cũng có thể yêu cầu  được giúp đỡ để điền lá phiếu của mình.

Phiếu bầu là sự lựa chọn riêng của quý vị

Điều quan trọng cần biết là chỉ có quý vị mới có thể quyết định bầu cho ai. Người khác có thể gợi ý bầu nhưng không thể ép quý vị theo cách họ muốn. Mặc dù tên của quý vị sẽ được kiểm tra trong danh sách trước khi bỏ phiếu, phiếu bầu của quý vị sẽ ẩn danh và bí mật sau khi bỏ phiếu.

Nếu muốn nói cho người khác biết mình bầu cho ai là lựa chọn của quý vị. Không ai có thể buộc quý vị phải nói, kể cả các nhân viên chính phủ. Nếu cảm thấy không an toàn hay bị áp lực, việc nói dối về người quý vị bầu không phạm pháp và sẽ không ai có thể tìm ra  bởi vì lá phiếu của quý vị là bí mật.